آزمایشگاه ژنومیکس
يکي از شاخه هاي علمي شناخته شده در حوزه زيست شناسي ، ژنتيک است که در واقع علم مطالعه توارث يا انتقال صفات از نسلي به نسل ديگر است. ژن ها حامل دستورالعملهاي لازم براي ساختن پروتئينها هستند که به نوبه خود فعاليتهاي سلول و اعمال مختلف بدن را تعيين ميکنند و به اين ترتيب در بروز صفات گوناگون نقش دارند. به تازگي دانشمندان در قالب حوزه جديدي از علم با عنوان ژنوميکس به مطالعه اين دستورالعملهاي ژنتيکي پرداختهاند. در حقيقت ژنوميکس واژه جديدي است که به مطالعه همه ژنهاي موجود در بدن يک ارگانيسم (ژنوم) و نيز تعامل اين ژنها با يکديگر و با محيط اطراف او ميپردازد و به عبارتي توالي، ساختار و عملکرد ژنوم را مطالعه ميکند. تمرکز اين شاخهی علمي نوين بر مطالعه و تفسير اطلاعات ژنتيکي يا همان ژنوم ارگانيسم است.
آزمایشگاه ژنومیکس در سال 1381 با افتتاح پژوهشکده، فعالیت خود را آغاز نمـوده است بدیـن ترتیب که با تمرکـز بر فناوریهای نوین امیکس (omics)، نظیر ژنومیکس، اپی ژنومیکس، ترانسکریپتومیکس، و به کارگیری روشهای بیوانفورماتیک برای تحلیل مسیرهای مولکولی و درک چگونگی عملکرد سیستمهای زیستی و مکانیسمهای مولکولی صفات مهم دامی، گیاهان زراعی و باغی تلاش مینماید.
پروژههای متعددی در این واحد اجرا شده یا در حال انجام میباشد که میتوان به پروژه جامع انتقال ژن چندقلوزایی به گوسفند افشاری، بهبود صفات کیفی لاشه گوسفند افشاری توسط مارکرهای مولکولی، بررسی بیان ژنهای مرتبط با مقاوت در مقابل استرس سرمایی در جوجههای گوشتی، ارائه روشهای مناسب مبتنی بر واکنش زنجیره ای پلیمر از PCR برای شناسائی و ردیابی مهمترین با کتریهای عامل پوسیدگی سیب زمینی در استان زنجان،تنوع ژنتیکی بز اهلی و وحشی شمال ایران با استفاده از DNA میتوکندریایی و تشخیص عوامل باکتریایی مولد سقط جنین با استفاده از PCRدر گوسفند افشاری اشاره نمود. علاوه بر این، طرحهای مختلفی دیگری در زمینه شناسایی ژنهای کلیدی، نقشهیابی صفات مهم دامی و زراعی با استفاده از تکنولوژی مهندسی ژنتیک اجرا گردیده که دستاوردهای آن در قالب ثبت ژنها و توالی در بانک ژن بینالمللی و ارائه دهها عنوان مقاله در کنفرانسها و مجلات معتبر داخلی و خارجی ارائه گردیده است. در حال حاضر این بخش با استفاده از اعضای هئیت علمی تمام وقت و پاره وقت، کارشناسان پژوهشی و با استفاده از پتانسیل دانشجویان ارشد و دکترا در حال اجرای وظایف محوله میباشد.
تجهیزات این آزمایشگاه نیز علاوه بر تجهیزات معمول آزمایشگاههای دیگر از قبیل: دستگاه pcr ،هود شیمیای،سانتریفیوژ،دستگاه آب مقطر گیری، اتوکلاو، ورتکس، اینکوباتور، دستگاه یخ ساز، الکتروفورز عمودی و افقی، ترمومیکسر و غیره دارای تجهیزات اختصاصی ژنومیکس از جمله موارد زیر میباشد:
1- دستگاه ریل تایم پی سی ارReal time PCR
دستگاه ریل تایم پی سی ار یک ابزار قدرتمند برای اندازه گیری مقدار DNA در یک نمونه است. این دستگاه در طیف گسترده ای از کاربردها، از جمله تشخیص بیماری ها، تحقیقات علمی و کنترل کیفیت استفاده می شود.
